Suriye’de iç savaşın izleri henüz silinmemişken, ülkenin geleceğine dair tartışmalar yeni bir boyut kazandı. Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın liderliğini yaptığı geçici yönetim, ülke genelinde beş ayrı güvenlik bölgesi oluşturulmasını öngören yeni bir harita hazırladı. Söz konusu harita, bölgesel ve küresel aktörlerin 2011 sonrası masaya koyduğu bölünme senaryolarıyla büyük benzerlik taşıyor.
YENİ GÜVENLİK HARİTASI GÜNDEMDE
Geçici yönetimin planına göre, ülke coğrafyası beş farklı güvenlik bölgesine ayrılıyor. Nefes Gazetesi’nin haberine göre, haritada PKK’nın Suriye kolu YPG/SDG’nin kontrolündeki Haseke, Rakka ve Deyrizor illeri “Doğu Bölgesi” olarak tanımlandı. Bu bölge, iç savaş boyunca en çok uluslararası müdahaleye sahne olan alanlardan biri olarak öne çıkıyor.
TÜRKİYE SINIRINDAKİ BÖLGEDE DİKKAT ÇEKEN DETAY
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin operasyonel etkinliğinin sürdüğü Halep ve İdlib ise haritada “Kuzey Bölgesi” olarak adlandırıldı. Bu bölge, yoğun Türkmen nüfusunun yanı sıra Türkiye’nin güvenlik politikalarında önemli bir yer tutuyor. Yeni haritanın bu düzenlemesi, Ankara tarafından dikkatle inceleniyor.
KIYI, MERKEZ VE GÜNEY BÖLGELERİ NASIL ŞEKİLLENİYOR?
Arap Alevi nüfusun çoğunlukta olduğu ve Esad rejiminin kalesi olarak bilinen Lazkiye ve Tartus illeri ise “Kıyı Bölgesi” kapsamında değerlendirildi. Sünni Arapların yoğunlukta bulunduğu Humus ve Hama ise “Merkez Bölge” olarak tanımlandı.
En dikkat çekici ayrıntı ise başkent Şam’ın Merkez Bölge yerine “Güney Bölge” içinde yer alması oldu. Dürzi nüfusun yoğun yaşadığı Dera, Süveyda ve Kuneytra illerini kapsayan bu bölge, yeni güvenlik mimarisi içinde oldukça kritik bir yer ediniyor.
ABD VE İSRAİL ETKİSİ İDDİASI
Başkent Şam’ın Güney Bölge’ye dahil edilmesiyle ilgili iddialar da gündemde. Suriye’deki yeni yapılanmanın, ABD ve İsrail’in stratejik talepleri doğrultusunda şekillendiği öne sürülüyor. Bazı kaynaklara göre ise bu bölünme, İçişleri Bakanlığı tarafından operasyonel kolaylık sağlamak amacıyla tasarlandı.
ESAD SONRASI SENARYOLAR YENİDEN MASADA
Söz konusu harita, Esad rejiminin tamamen devrilmesi halinde Suriye’nin hangi yapıda yönetileceğine dair ipuçları taşıyor. Bu çerçevede yeni yapılanmanın sadece geçici bir önlem mi yoksa kalıcı bir idari model mi olduğu henüz netlik kazanmadı. Ancak haritanın uluslararası basında geniş yankı uyandırması, Ortadoğu’nun geleceği açısından kritik bir döneme girildiğinin işareti olarak yorumlanıyor.
